DS Thúy Hà
Kích ứng da là một trong những vấn đề thường gặp, nhất là ở nữ giới. Kích ứng da mặc dù không nguy hiểm nhưng lại gây khó chịu cho người bệnh. Hiểu được nguyên nhân cũng như cách điều trị sẽ giúp bạn sớm thoát khỏi căn bệnh này. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về kích ứng da.
Kích ứng da là gì?
Kích ứng da hay còn được biết đến với cái tên viêm da dị ứng. Đây là một phản ứng viêm xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp với một số yếu tố trong môi trường làm xuất hiện tình trạng ngứa và phát ban đỏ. Bệnh xảy ra ở nữ cao hơn do tiếp xúc nhiều với các chất có thể gây kích ứng trong mỹ phẩm. Ngoài ra, một số ngành nghề như thợ làm tóc, họa sĩ, người trồng hoa, công nhân xây dựng,... cũng có nguy cơ bị kích ứng da cao vì nhóm đối tượng này thường xuyên tiếp xúc với những yếu tố gây dị ứng.
Kích ứng da là tình trạng cơ thể phản ứng quá mức với các chất lạ từ môi trường
Cách nhận biết da bị kích ứng
Các triệu chứng của kích ứng da thường xuất hiện tại vị trí tiếp xúc trực tiếp với các chất lạ. Tình trạng này xuất hiện trong vài phút đến vài giờ sau khi tiếp xúc với yếu tố kích ứng và có thể tồn tại đến 4 tuần. Kích ứng da có thể gây ra các triệu chứng khác nhau trên từng người bệnh chẳng hạn như:
- Xuất hiện những nốt phát ban đỏ có ranh giới rõ trên bề mặt da.
- Cảm giác cực kỳ ngứa, châm chích hoặc đau.
- Da khô rát, nứt nẻ và đóng vảy.
- Xuất hiện những bọng nước phồng rộp, chứa dịch. Bọng nước có thể kết hợp với nhau thành mảng lớn. Sau khi vỡ để lại trên da vết trợt tiết dịch hoặc đóng vảy.
Những biểu hiện kể trên có thể giống với triệu chứng của một số bệnh da liễu khác như viêm da cơ địa, chàm,... Vì vậy, để kết luận là kích ứng da cần xác định rõ tác nhân gây dị ứng.
Nguyên nhân khiến da kích ứng
Khi da chúng ta tiếp xúc với yếu tố gây kích ứng, hệ miễn dịch sẽ huy động những tế bào tham gia vào quá trình viêm (bạch cầu, đại thực bào, tương bào,...) đi đến nơi tiếp xúc, những tế bào này giải phóng ra chất trung gian hóa học gây viêm. Khi bị viêm da thì bạn sẽ xuất hiện những triệu chứng như ngứa, phát ban đỏ, sưng tấy,…
Trong môi trường sống của chúng ta tồn tại nhiều chất kích ứng tiềm ẩn. Mỗi người có thể bị kích ứng với những yếu tố khác nhau, cũng có người không bị kích ứng da trong suốt cuộc đời của họ. Những người có làn da nhạy cảm thường xuyên bị kích ứng da hơn những người khác. Dưới đây là một số chất gây kích ứng da thường gặp:
- Những vật dụng thường ngày (chìa khóa, trang sức,...) có chứa niken.
- Formaldehyde có trong các dung dịch khử trùng và thành phần của chất bảo quản.
- Phấn hoa, thuốc trừ sâu, chất diệt côn trùng,... trong không khí.
- Một số thành phần trong mỹ phẩm, các loại hương liệu trong dầu gội, sữa tắm,...
- Thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay và các dung dịch tẩy rửa.
Phấn hoa là nguyên nhân phổ biến gây kích ứng da
Cần xử trí thế nào khi da bị kích ứng
Không phải lúc nào việc loại bỏ hay tránh tiếp xúc với chất kích ứng cũng là chuyện dễ dàng. Đặc biệt là khi môi trường sống của chúng ta có hàng ngàn chất kích ứng. Nếu chẳng may bạn vô tình tiếp xúc với yếu tố kích ứng thì hãy bình tĩnh để tìm ra nguyên nhân và có hướng xử lý phù hợp.
“Cách ly” với nguyên nhân gây kích ứng
Điều quan trọng nhất là phải tìm ra những chất gây kích ứng da và tránh tiếp xúc với nó. Nếu chẳng may bạn đã tiếp xúc với yếu tố kích ứng thì phải nhanh chóng loại bỏ nó càng sớm càng tốt. Bạn sẽ không thể trị khỏi bệnh nếu nguyên nhân gây kích ứng chưa được loại bỏ hoàn toàn. Nếu công việc bắt buộc phải tiếp xúc với yếu tố gây kích ứng thì bạn nên mặc đồ bảo hộ khi làm việc.
Giảm kích ứng bằng thuốc bôi ngoài da
Trường hợp bạn bị kích ứng da thì có thể dùng một số loại thuốc bôi ngoài da chứa corticoid. Các thuốc này sẽ giúp làm giảm nhanh các triệu chứng ngứa, rát, sưng đỏ,.... Tùy vào mức độ nặng của kích ứng da mà bác sĩ sẽ lựa chọn corticoid có độ mạnh phù hợp. Corticoid có tác dụng kháng viêm và ức chế hệ miễn dịch, công dụng này giúp tình trạng kích ứng da được cải thiện nhanh chóng và rõ rệt. Tuy nhiên bên cạnh công dụng tuyệt vời thì corticoid cũng có kha khá những tác dụng phụ như: Gây cảm giác châm chích, mỏng da, thay đổi màu sắc da,... Do đó, bạn không nên tự ý sử dụng mà phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Thuốc bôi chứa corticoid giúp cải thiện triệu chứng kích ứng da hiệu quả
Cải thiện kích ứng da bằng các thành phần tự nhiên
Sử dụng các thành phần từ thiên nhiên để cải thiện tình trạng kích ứng da là biện pháp được nhiều người lựa chọn bởi tính an toàn, hiệu quả. Làn da được xem là tuyến phòng thủ đầu tiên, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. Tuy nhiên khi da bị kích ứng thì nó trở nên vô cùng nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Chính vì lý do đó mà nhiều người đã lựa chọn những thành phần tự nhiên để giúp da nhanh hồi phục hơn ví dụ như:
- Chitosan: Là một thành phần tự nhiên được tinh chế từ vỏ của động vật giáp xác. Chitosan có tác dụng đẩy nhanh quá trình tái tạo da, kháng khuẩn và giảm thiểu tác động từ môi trường đến da.
- Ba chạc, lá sòi: Có khả năng diệt khuẩn, tiêu viêm và đẩy nhanh tốc độ làm lành vết thương.
- MSM: Duy trì và tái tạo lớp collagen, tăng khả năng hồi phục của da đồng thời kháng viêm hiệu quả.
Lá sòi, ba chạc có khả năng làm lành nhanh các tổn thương do kích ứng da
Làm thế nào để phòng ngừa kích ứng da?
Cách tốt nhất để phòng ngừa kích ứng da là tránh tiếp xúc với chất gây kích ứng da. Vậy làm thế nào để hạn chế tiếp xúc? Bạn có thể áp dụng những cách sau:
- Làm sạch da nhẹ nhàng bằng những loại sữa tắm dịu nhẹ, không hương liệu và nước ấm để loại bỏ các yếu tố gây kích ứng.
- Kiểm tra thành phần của sản phẩm trước khi sử dụng, nếu có chất gây kích ứng thì tuyệt đối không được dùng.
- Mặc đồ bảo hộ (khẩu trang, kính, găng tay và các vật dụng bảo hộ khác) để che chắn cho da, tránh tiếp xúc với chất gây kích ứng.
- Bôi kem dưỡng ẩm giúp làn da của bạn mềm mại hơn. Đồng thời giúp khôi phục và củng cố hàng rào bảo vệ da.
Dưỡng ẩm là chìa khóa giúp da luôn mềm mại và không bị khô
Trên đây là những thông tin bạn cần biết về kích ứng da. Mặc dù kích ứng da không phải là bệnh quá nguy hiểm nhưng nó đem lại cảm giác khó chịu và tự ti cho người mắc. Hiểu rõ về căn nguyên cũng như cách phòng ngừa và điều trị bệnh giúp bạn kiểm soát được tình trạng kích ứng da tốt hơn. Với đội ngũ chuyên gia am hiểu về các bệnh da liễu, chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy để lại câu hỏi hoặc số điện thoại bên dưới bài viết này để được tư vấn chi tiết.
Tài liệu tham khảo:
https://www.healthline.com/health/rashes
https://www.medicalnewstoday.com/articles/317999#_noHeaderPrefixedContent
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/skin-irritants
