DS Thúy Hà
Vẩy nến mảng (vẩy nến thể mảng, vẩy nến mảng bám) là loại vẩy nến phổ biến với khoảng 80% người bị vẩy nến có thể này. Vậy, dấu hiệu nhận biết bệnh là gì, nguyên nhân và cách điều trị vẩy nến mảng hiệu quả như thế nào? Hãy tìm hiểu trong bài viết sau!
Triệu chứng bệnh vẩy nến mảng
Bệnh vẩy nến mảng gây ra các tổn thương hình mảng xuất hiện trên bề mặt cơ thể. Các mảng tổn thương đỏ, sưng viêm và có lớp vẩy trắng bao phủ trên bề mặt. Đôi khi, chúng có thể khô, nứt nẻ và chảy máu. Các tổn thương thường có đường kính từ 2 – 20 cm và tập trung ở khuỷu tay, đầu gối, lưng và da đầu.
Hình ảnh bệnh vảy nến
Các triệu chứng trên có thể khác nhau từ người này sang người khác và đôi khi sẽ xuất hiện cùng lúc các tình trạng sau:
- Các mảng da đỏ phủ vảy bạc hoặc trắng
- Móng tay dày hoặc gồ ghề
- Tổn thương gây ngứa, rát và đau nhức
- Đau, sưng khớp
Những triệu chứng này thường xảy ra hoặc trở nên tồi tệ hơn trong vài tuần hoặc vài tháng. Sau đó, chúng có thể thuyên giảm và lại tái phát. Vẩy nến chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn nên việc phòng ngừa bệnh là rất cần thiết.
Bệnh vẩy nến mảng thường phát triển ở độ tuổi từ 15 – 35, tuy nhiên, độ tuổi nào cũng có thể mắc bệnh.
Nguyên nhân gây vẩy nến mảng
Các nhà khoa học chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra bệnh vẩy nến, mặc dù họ biết rằng, có một thành phần di truyền và hệ thống miễn dịch. Điều này một phần là do bệnh vẩy nến ảnh hưởng đến nam và nữ như nhau và xảy ra ở tất cả các sắc tộc.
Bệnh vẩy nến mảng bám, giống như tất cả các loại vẩy nến khác là một rối loạn tự miễn dịch. Ở người khỏe mạnh, tế bào bạch cầu T của hệ miễn dịch chống lại virus và vi khuẩn. Tuy nhiên, ở những người bị bệnh vẩy nến, các tế bào T này tấn công các tế bào da khỏe mạnh của cơ thể. Điều này khiến da phát triển quá nhanh và tích tụ thành các mảng tổn thương đỏ, có vẩy trắng bao phủ.
Các nhà khoa học tin rằng, bệnh bùng phát có sự góp mặt của yếu tố di truyền vì nó thường gặp ở những thành viên trong cùng một gia đình. Vì vậy, nếu cha mẹ hoặc anh chị em của ai đó bị vẩy nến mảng bám, thì họ cũng có nhiều khả năng bị bệnh.
Những người không có tiền sử gia đình bị vẩy nến vẫn có thể phát triển bệnh vẩy nến mảng bám nếu có các yếu tố rủi ro sau:
- Nhiễm virus hoặc vi khuẩn: Những người nhiễm HIV hoặc bị nhiễm trùng viêm họng liên cầu khuẩn có nhiều nguy cơ phát triển bệnh vẩy nến hơn đối tượng khác.
- Béo phì: Những người béo phì thường có các mảng tổn thương và vết loét ở nếp gấp da và nếp nhăn như da bụng, da dưới ngực.
- Hút thuốc: Sử dụng thuốc lá làm tăng nguy cơ phát triển tất cả các loại bệnh vẩy nến, bao gồm cả vẩy nến mảng bám.
- Căng thẳng: Stress làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Những người thường xuyên căng thẳng có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh vẩy nến.
Các yếu tố môi trường có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh vẩy nến. Chúng bao gồm:
- Tiếp xúc với thời tiết lạnh
- Chấn thương da bao gồm vết cắt, vết trầy xước và vết côn trùng cắn.
- Da bị cháy nắng
- Sử dụng một số loại thuốc bao gồm thuốc chẹn beta, lithium và thuốc chống sốt rét.
Biến chứng của vẩy nến thể mảng
Bệnh vẩy nến thể mảng có thể gây ra một số biến chứng. Các mảng bám có thể bị nhiễm trùng, đặc biệt là nếu chúng bị nứt và chảy máu.
Ngoài ra, người bị vẩy nến mảng bám có nguy cơ cao bị các biến chứng sau:
- Viêm khớp vảy nến
- Các rối loạn tự miễn khác bao gồm bệnh Celiac và Crohn
- Bệnh tim và huyết áp cao
- Một số vấn đề về mắt
- Bệnh thận
- Bệnh Parkinson
Những người mắc bệnh vẩy nến mảng bám có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn tới 50% so với người khỏe mạnh. Bệnh vẩy nến mảng bám có thể làm giảm sự tự tin và gây ra những tác động đáng kể về cảm xúc và tinh thần, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người mắc.
Cách điều trị vẩy nến thể mảng
Vẩy nến hiện nay chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, người mắc vẫn có thể áp dụng các giải pháp điều trị để kiểm soát triệu chứng hiệu quả. Chúng bao gồm: Điều trị tại chỗ, trị liệu toàn thân, trị liệu bằng ánh sáng và thay đổi lối sống.
- Điều trị tại chỗ thường là phương pháp đầu tiên được sử dụng để kiểm soát bệnh vẩy nến mảng bám. Những loại kem và thuốc mỡ được bôi trực tiếp lên da để giảm viêm và làm chậm sự phát triển của tế bào da. Chúng cũng có thể giúp làm dịu da và bảo vệ da khỏi nhiễm trùng. Một số gợi ý cho bạn bao gồm: Các loại kem bôi corticosteroid, retinoids tại chỗ, axit salicylic, các loại kem dưỡng ẩm.
- Phương pháp điều trị toàn thân bao gồm thuốc uống hoặc thuốc tiêm có ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Những người bị bệnh vẩy nến mảng vừa đến nặng có thể được hưởng lợi từ cách điều trị này. Thuốc toàn thân cho bệnh vẩy nến bao gồm một số retinoids, methotrexate và những thuốc làm thay đổi hệ thống miễn dịch – thuốc sinh học.
- Quang trị liệu điều trị bệnh vẩy nến bằng ánh sáng tự nhiên hoặc nhân tạo. Phương pháp này khá an toàn nhưng có thể gây ra một số tác hại như bỏng, ung thư da.
- Các biện pháp thay đổi lối sống: Bất cứ ai bị bệnh vẩy nến mảng bám cũng cần thực hiện các biện pháp sau:
+ Tắm trong bồn tắm bột yến mạch trong các đợt bùng phát bệnh.
+ Giảm cân
+ Tránh sử dụng rượu và hút thuốc lá
+ Quản lý và giảm căng thẳng
+ Sử dụng kem dưỡng ẩm nhẹ nhàng cho da.
